IEC 61850 standartı, OG ve YG merkezlerinde kullanılan farklı haberleşme protokollerinin tek çatı altında toplanması amacıyla ortaya çıkmıştır. Bu standarttan önce Avrupa IEC 60870 standartını kullanılıyordu. Amerika’da Electric Power Research Institute (EPRI) Utility Communication Architecture (UCA)’ı geliştirmişti. Yine farklı sistemler için de farklı standartlar kullanılıyordu.
IEC 61850 Standartı
IEC 61850 standartı, yukarıda bahsedilen ve farklı özellikleriyle öne çıkan bu iki standartın, aynı ihtiyaçları karşılayacak biçimde birleştirilmesiyle ortaya çıkmıştır. Standart temel 10 bölümden ve alt başlıklardan oluşmaktadır.
- IEC 61850-1: Giriş ve Genel Bakış
- IEC 61850-2: Sözlük
- IEC 61850-3: Genel Koşullar
- IEC 61850-4: Sistem ve Proje Yönetimi
- IEC 61850-5: İletişim Gereksinimleri Fonksiyonlar ve Cihaz Modelleri
- IEC 61850-6: İstasyonlarda kullanılan Akıllı Elektronik Cihazlar (IED) için haberleşme dilinin açıklanması
- IEC 61850-7-1: Trafo Merkezi ve Besleyici Ekipmanları temel iletişim yapısı- ilke ve modeller,
- IEC 61850-7-2: Trafo Merkezi ve Besleyici Ekipmanları temel iletişim yapısı – Özet İletişim Hizmeti Arabirimi (ACSI),
- IEC 61850-7-3: Trafo Merkezi ve Besleyici Ekipmanları temel iletişim yapısı- Ortak Veri Sınıfları,
- IEC 61850-7-4: Trafo Merkezi ve Besleyici Ekipmanları temel iletişim yapısı. Uyumlu Mantıksal Düğüm ve Veri Sınıfları
- IEC 61850-8-1: Özel İletişim Hizmeti Haritalama (SCSM).MMS Haritalama (ISO / IEC 9506-1 ve 2) ve ISO/IEC 8802-3
- IEC 61850-9-1: Özel İletişim Hizmeti Haritalama(SCSM). Örnekleme D Seri Üzerindeki Değerler Tek Yönlü Çok Nokta Noktadan Noktaya Bağlantı
- IEC 61850-9-2:Özel İletişim Hizmeti Haritalama(SCSM) – Örneklemeli ISO / IEC 8802- 3
- IEC 61850-10: Uygunluk Testi
Standartın Getirdiği Avantajlar
Yukarıda da bahsedildiği gibi farklı üreticiler kendi ihtiyaçlarını karşılama noktasında farklı protokolleri kullanan ürünler üretmekteydi. Bu ise nihai kullanıcı açısından özellikle farklı sistemlerin birbiriyle konuşma ihtiyacı karşısında sistemsel sorunlara neden oluyordu. Bu noktada başlangıçta sadece Trafo ve indirici merkezler için tasarlanan IEC 61850 protokolü daha sonraları tüm sistemler için ortak haberleşme dilini belirlemesi bakımından tam bir çözüm sunmuştur.
Öyle ki sistemler kurulsa dahi bu durum sisteme daha sonra entegre edilecek cihazlar açısından da yönetimsel ve maliyet anlamında sorunlara yol açıyordu. Çözüm ise ya eski üreticiden malzeme teminini gerektiriyor ya da yeni alınacak sistemler için yeni çözümler üretilmesine neden oluyordu ki bu gereksiz ek maliyetlere neden oluyordu.
Tek bir merkez değil de örneğin daha önce çalıştığım Marmaray CR3 projesinde olduğu gibi farklı 28 istasyonun trafo merkezinin olduğu projeleri düşünmek bu maliyetleri anlamak açısından daha doğru olacaktır.
Protokolün bir diğer yararı ise mevcut ethernet ve haberleşme ekipmanlarının da kullanılabilir olmasıdır. Bu ise sisteme cihaz entegrasyonuna sağladığı kolaylıkla birlikte büyük maliyet avantajları sunmaktadır.
IEC61850 standartıyla ilgili önemli bir diğer husus da standarda uyumlu rölerlerle birlikte GOOSE veri setlerinin kullanımının hem veri hızı hem de güvenilirliğinde sağladığı avantajdır.
